Nieuwe ISO-norm veiligheid en welzijn zet mens centraal

07 januari

De nieuwe ISO 45001 vervangt binnenkort de OHSAS 18001. In deze ISO-norm ligt de focus op communicatie en betrokkenheid. De zorg voor veiligheid en welzijn op het werk wordt hiermee deel van de cultuur in een organisatie. De medewerker en zijn mindset staan centraal. Safety creator Carine Verbelen legt uit.

“ISO 45001 geeft je een leidraad om veilige en gezonde werkomstandigheden in je bedrijf te garanderen door medewerkers zoveel mogelijk te betrekken bij het hele veiligheids- en welzijnsgebeuren. Communicatie, leiderschap, cultuur, werkdruk,… Het zijn allemaal termen die meer in de zogenaamde zachtere bedrijfscontext liggen en dat is nieuw”, stelt Carine. Bij vroegere normen draaide het vaak om technische voorschriften, regels en procedures. Daarna verschoof de focus meer naar managementsystemen.

Van foutcultuur naar leercultuur

“Toch gebeurden er nog steeds ongevallen. Daarom pakt ISO 45001 de cultuur in de organisatie aan. Hoe kijken de medewerkers naar veiligheid? Voelen ze zich betrokken? Ervaren ze dat veiligheid en welzijn ook echt mee hun verantwoordelijkheid is en geen van hogerhand opgelegde set van regeltjes en voorschriften? En nog belangrijker: leert een organisatie uit fouten? Want dat is waar deze norm uiteindelijk op aanstuurt: evolueren van een foutcultuur naar een leercultuur.”

Organisatieverandering

De implementatie van de norm vereist zowel een projectmatige aanpak als een aanpassing van de processen. “Het vraagt een verandering van visie in heel de organisatie. Je kan niet gewoon zeggen dat je geen ongevallen meer wilt. Je moet je hele bedrijfsvoering daarop afstemmen. Doelstellingen rond veiligheid en welzijn bepalen, processen aanpassen, communicatiestromen vastleggen, feedbackloops organiseren, enz.”, stelt Carine en ze legt meteen de vinger op een van de pijnpunten bij zo’n implementatie: het gebrek aan een heldere visie.

Menselijke visie

“Je kan je niet beperken tot losse projecten, maar je moet er voor zorg dat alles past binnen een groter geheel en op elkaar is afgestemd. Daarom heb je een duidelijke visie nodig, gedragen door management én medewerkers. Een menselijke visie ook. In plaats van gewoon regeltjes op te leggen, mag je medewerkers gerust verantwoordelijkheid geven. Ze weten vaak best wel wat veilig werken is. Respecteer dat”, adviseert ze.

“Werken met focusgroepen en ambassadeurs is dan ook ideaal, als je werkt rond veiligheid en welzijn in organisaties. Op die manier voelen mensen zich betrokken. Ze maken deel uit van het geheel en ervaren zelf hoe ze zelf zinvol de veiligheid op hun werkvloer kunnen vormgeven.” Dat geldt voor de implementatie van de ISO 45001-norm en ook voor alle veiligheidstrajecten in kleine en grote organisaties. Met deze aanpak boekt Quattro Development het meeste succes.

Meer weten?